စကားေျပာျခင္းဆိုသည္မွာ .
.. စကား စကား ေျပာပါမ်ား စကားထဲကဇာတိျပ ၊တရား တရား ေဟာပါမ်ား တရားထဲက ပါဠိရ ဆိုေသာ စကားတစ္ခြန္းရွိသည္ ...လူ႕ေလာကတြင္ လူသားတစ္ေယာက္အျဖစ္ အသက္ရွင္ေနထိုင္ရသူတိုင္းသည္ အဓိက ေပါင္းသင္းဆက္ဆံေရး လက္နက္အျဖစ္ စကားကုိေန႕စဥ္ႏွင္႕ အမွ် ေျပာဆိုေနၾကရသည္ ... ထိုစကားမ်ားကိုေျပာရင္းအခ်ိဳ႕မွာ လူခ်စ္လူခင္ေပါမ်ားၿပီး လိုရာဆႏၵျပည္႕ဝစြာ ေနရ၏...အခ်ိဳ႕မွာကား ဤသို႕မဟုတ္ၾက လူအမ်ား၏မုန္းတီးျခင္းကိုခံရၿပီ းဘဝ၏ တိုးတက္ႀကီးပြားမွဳမ်ားႏွင္႕ကင္းေဝးကာ လိုရာ ဆႏၵ မျပည္႕ဝဘဲ ေနၾကရ၏... မန္လည္ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး၏မာဃေဒဝလကၤာတြင္ “ ေလာကီလူတမ္း၊ လူ႕ႏွဳတ္ခမ္းကား၊ ခ်ီးမြမ္းကဲ႕ ရဲ႕ ၊ ျဖစ္ခဲ႕တက္ခဲ႕ရွင္႕ ၊ ျပစ္ဖြဲၾကည္ညိဳ ၊ေျပာၾကဆိုလည္း၊ ေျပာဆိုသူႏွင္႕ ၊ ႏွိဳင္းကာခ်င္႕တည္႕ ၊ယခင္ထို သူ ၊ ယုတ္ျမတ္ဟူသည္ ၊ အယူတူမွ်၊ ၾကည္ညိဳၾက၏ ” (၂၆၁ ) ဟူ၍ေဖၚျပထားသည္ ...အဓိပၸါယ္မွာ လူ ေလာက ထံုးတမ္းအစဥ္အလာအရလူတို႕သည္ ပါးစပ္ျဖင္႕ ခ်ီးမြန္းျခင္း၊ ကဲ႕ရဲ႕ျခင္းျပဳၾက၏...လူတစ္ဦးကို အျပစ္တင္ျခင္း၊ အေကာင္းေျပာဆိုျခင္းတို႕သည္ ေျပာသူက မိမိႏွင္႕ႏွိဳင္းယွဥ္ၿပီးေျပာျခင္းသာျဖစ္၏... ယုတ္ညံ႕ျခင္း၊ ျမင္႕ျမတ္ျခင္းဟူသည္မွာလည္း တစ္ဦးႏွင္႕တစ္ဥ ီး သေဘာအယူအဆျခင္းတူညီၾကလွ်င္ ယုတ္ညံ႕သူျဖစ္ေစ၊ ျမင္႕ျမတ္သူျဖစ္ေစ တစ္ဦးႏွင္႕တစ္ဦး ၾကည္ညိဳၾကသည္သာျဖစ္သည္ ...
ဘုရားရွင္၏ ရာဟုေလာဝါဒသုတ္တြင္ ... “ ခ်စ္သားရာဟုလာ စကားေျပာေတာ႕မည္ဆိုလွ်င္ မစဥ္းမစားမေျပာအပ္ ...ေျပာေတာ႕မည္႕စကားသည္ မိမိကိုထိခုိက္မည္လား ...သူတစ္ပါးကို ထိခိုက္မည္လားဟု ေတြးေတာအပ္၏...မိမိ ၊သူတစ္ပါးႏွစ္ဦးသား တို႕တြင္ တစ္ဦးဦးကို ထိခိုက္မည္႕စကားျဖစ္ပါက မေျပာအပ္ ... မိမိ ၊ သူတစ္ပါးႏွစ္ဦးစလံုးကိုမထိခိုက္ေသာ စကားကိုသာ ေျပာၾကားအပ္၏” ဟူ၍ေဟာၾကားေတာ္မ ူထားသည္ ...စကားေျပာသူတုိင္းသတိထားသင္႕ ေသာ အခ်က္တစ္ခုျဖစ္သည္ ... ျမန္မာစာသည္ သိမ္ေမြ႕နက္နဲ သကဲ႕သို႕ ျမန္မာစကားသည္လည္းရွဳပ္ေထြးလွ၏ ...ျမန္မာစကားေျပာဆို ပံုတြင္ ... “ေရကူးညာတင္ ၊ေကာင္ပင္ရိတ္လွီး၊ ေရစီးေဖာင္ဆန္၊ အိုးတန္ဆန္ခပ္ ၊ဆီပြတ္က်ည္ေပြ႕ ၊ဆင္ေဝွ႕ရန္ ေရွာင္ ၊ေတာင္သူယာခုတ္ ၊ၾကက္ဆုတ္ခြပ္ပစ္၊ ေရစစ္ကရား၊ ခက္တင္ေမာင္းနင္းဆိုျခင္းစကား “ ဤဆယ္ ပါး ”မွတ္သားက်င္႕ေဆာင္ရာ ” ဟူ၍ရွိ၏... ေရကူးညာတင္စကား... လိုရာဆိပ္ကမ္းကိုေရညာကတင္၍ ကူးမွေရာက္သကဲ႕သို႕ မိမိလိုရာေရာက္ေအာင္ ႀကိဳတင္၍စကားပိုျဖင္႕ ေျပာဆိုျခင္း ... ေကာက္ပင္ရိတ္လွီးစကား... ေကာက္ပင္ကို လက္တစ္ဘက္ျဖင္႕ ၿမဲၿမံစြာဆုပ္၍တံစဥ္ျဖင္႕ အရင္းကရိတ္ျဖတ္လွ်င္ လက္တြင္ရွိသမွ် စပါး ကိုရသကဲ႕သို႕ သူမ်ားဆိုေသာစကားကို မိေအာင္ ဖမ္းကိုင္ၿပီးမွ ျပတ္စဲေအာင္ ေျပာဆိုျခင္း ... ေရစီးေဖါင္ဆန္စကား... လိုအင္ဆႏၵ ရွိသမွ်ေသာအရာဝတၳဳတို႔ကို ေဖါင္တြင္ တင္၍ ျဖည္းညႇင္းစြာ ဆန္တက္သြားလွ်င္ လိုအင္ကိစၥၿပီး သကဲ႕သို႕ေျခသိမ္းေခါင္းပိုက္ပမာဟပ္စပ္၍ၿပီးျပတ္ေအာင္ ေျပာဆိုျခင္း ... အိုးတန္ဆန္ခတ္စကား... အိုးႏွင္႕ဆန္ တန္ရံုထည္႕၍ခ်က္လွ်င္ ေကာင္းစြာ က်က္နပ္သကဲ႕သို႕ကိုယ္႕ဂုဏ္အင္ႏွင္႕ တန္ရံု မယုတ္မ လြန္ ေျပာဆိုျခင္း... ဆီပြတ္က်ည္ေပြ႕စကား ... က်ည္ေပြ႕ျဖင့္ အႀကိမ္ ႀကိမ္ အထပ္ထပ္ ဆီပြတ္လွ်င္ ဆီထြက္၍ မိမိအလိုကိစၥၿပီးသကဲ့သို႔ လိုရာကိစၥၿပီးေစ ျခင္းငွာထုိစကားကိုပင္အထပ္ထပ္ေျပာဆိုျခင္း... ဆင္ေဝွ႔ရန္ေရွာင္စကား ... ဆင္ထိုးေဝွ႔မည္လိုက္လွ်င္ တိမ္းေရွာင္ဖယ္ေသြ လြတ္ရာ၌ ေျပးလႊဲကာေနရသကဲ့သို႔ကိုယ့္ထံသို႔ေရာက္မည့္စ ကားကိုေရွာင္လႊဲ၍ေျပာဆိုျခင္း... ေတာင္သူယာခုတ္စကား... ေတာင္သူလယ္သမားတို႔သည္ မိမိတို႔ တည္ ခုတ္မည့္ လယ္ယာ ေျမကြက္၌ေရွးဦးစြာ ျခံဳပိတ္ေပါင္းႏြယ္သစ္ ပင္ငယ္ တို႔ကို ခုတ္ထြင္ရွင္းလင္းၿပီးမွသာ သစ္ပင္ႀကီးတို႔က ခုတ္ထြင္ဖိလွဲသကဲ့သို႔ စကားငယ္ကို ေျပာဆိုၿပီးမွ စကားႀကီးကို ဖိစီး၍ေျပာဆိုျခင္း... ၾကက္ဆုတ္ ခြပ္ပစ္စကား... ၾကက္ခြပ္ရာ၌ေနာက္ဆုတ္ဟန္ျပဳ၍ခြပ္မွသာ ခြပ္ပစ္သကဲ့သို႔ သူ႔စကားအလိုသို႔ လိုက္တန္ကလိုက္၍စီးသာ မွစီးလ်က္ ၿပီးျပတ္ေအာင္ ေျပာဆိုျခင္း... ေရစစ္ပမာစကား ... ဓမၼက႐ိုဏ္ေခၚေရစစ္ကိုေရတြင္ႏွစ္ကာ ျပည့္မွ အေပါက္ကို ပိတ္၍ဆြဲယူလိုက္လွ်င္ ေရမထြက္ႏိုင္သကဲ့သို႔ သူတစ္ပါးေျပာဆိုခြင့္မရေအာင္ ပိတ္ဆို႔၍ေျပာဆိုျခင္း... ခက္တင္ ေမာင္းနင္းစကား... ေမာင္းနင္းေသာသူသည္ တစ္ဘက္လိုက္ပါ တိမ္းေစာင္းလြန္ းလွ်င္ အတင္ခက္၍မတိမ္းမေစာင္းနင္းရသကဲ့ သို႔ ဟုတ္သည္ျဖစ္ေစ၊မဟုတ္သည္ျဖစ္ေစ မတင္မက် ေျပာဆိုျခင္း ... (ဗုဒၶဓမၼ ဦးေလာကနာထ ) ထိုျပင္စကားေျပာဆိုရာတြင္လည္းက်ိဳးေၾကာင္းကိုၾကည္႕၍ ေအာက္ပါအတိုင္းေျပာဆိုျခင္း ဆယ္မ်ိဳးရွိ၏... (၁ )ကာလ၀ါဒီ ... အခ်ိန္အခါကိုၾကည့္ေျပာရသည္ ... (၂ )ဘူတ၀ါဒီ ...ဟုတ္မွန္ေသာစကားကို ေျပာရသည္ ... (၃ )အတၳ၀ါဒီ ... အက်ိဳးရွိေသာစကားကို ေျပာရသည္ ... (၄ )ဓမၼ၀ါဒီ ...တရားႏွင့္ေလ်ာ္ညီေသာစကားကို ေျပာရသည္ ... ( ၅ )ပီယ၀ါဒီ ...ခ်စ္ဖြယ္ေသာစကားကို ေျပာရသည္ ... ( ၆ )မိဟိတပုဗၺဘာဏီ ...ျပံဳးရႊင္ျခင္းကိုေရွးဦးျပဳၿပီ း ေျပာရသည္ ... (၇ )မိတဘာဏီ ... မပိုမလြန္ ခ်င့္ခ်ိန္ၿပီး ေျပာရသည္ ... (၈ )အတုရိတ၀ါဒီ ...အေဆာတလ်င္မျဖစ္ေအာင္ ေျပာရသည္ ... (၉ )ေပါရီ ...ၿမိဳ႕ႀကီးသား၊ၿမိဳ႕ႀကီးသူတို႔ ေျပာသကဲ့သို႔ ခ်ဳိသာစြာ ေျပာရသည္ ... (၁၀) ၀ိသဒ၀ါဒီ ... ပီပီသသ ဌာန္က႐ိုဏ္းက်က် ေျပာရသည္ ... (ဗုဒၶဓမၼ ဦးေလာကနာထ ) ထို႕အျပင္ဗုဒၶက လူေတြေျပာေလ့ရွိတဲ့ စကားအမ်ဳိးအစားေ တြကို ( ၆)မ်ဳိးရွိတယ္လို႔ခြဲျခားဆန္းစစ္ထားပါ တယ္ ... (၁ )မွန္ကန္၊ အက်ဳိးရွိ၊ ၾကားသူႏွစ္သက္ ေသာစကား... (၂ )မွန္ကန္၊ အက်ဳိးရွိ၊ ၾကားသူမႏွစ္သက္ေသာစကား ... (၃ )မွန္ကန္၊ အက်ဳိးမရွိ၊ ၾကားသူႏွစ္သက္ေသာစကား ... (၄ )မွန္ကန္၊ အက်ဳိးမရွိ၊ ၾကားသူမႏွစ္သက္ေသာစကား ... ( ၅ )မမွန္ကန္၊ အက်ဳိးမရွိ၊ ၾကားသူႏွစ္သက္ေသာစကား ... ( ၆ )မမွန္ကန္၊ အက်ဳိးမရွိ၊ ၾကားသူမႏွစ္သက္ေသာစကား တို႔ျဖစ္ပါတယ္ ... ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရားသည္ စကားေျခာက္မ်ိဳးထဲ႕မွာမွ ပထမ ( ၂) မ်ိဳးကိုသည္သည္ ေျပာသင့္ေသာစကားျဖစ္ၿပီး က်န္ေသာစကား (၄ )မ်ိဳးမွာ မေျပာသင္႕ေသာ စကားမ်ားျဖစ္တယ္ လို႕ ေဟာၾကားညႊန္ျပ ဆံုဆံုးမထားခဲ႕ပါ တယ္ ...(ပါရာဇိကအဌကထာ သုဂတဂုဏ္ထူးအဖြင္႕ ) “ စကားေျခာက္ခြန္းလူ၌ထြန္းလည္း ႏွစ္ခြန္းကိုသာ က်ိဳးရွိရာကို ေကာင္းစြာမေသြ ဆိုရာေပဟု မွတ္သားသိရွိရာ ... စကားေျခာက္ခြန္းလူ၌ထြန္းလည္း ေလးခြန္းမဆိုရာ ဆိုရာလူသား အျငင္းပြား၍ဆုတ္ယုတ္ ျမတ္ဥစၥာ ... ထိုစာစကားဖဘုရား ေဟာၾကားထားရွိရာ...” ဟူ၍လူမ်ားမွတ္သား ထားရွိေစခ်င္သည္ ...သို႕မွသာၿငိမ္းခ်မ္း ေသာ ကမာၻေလာကဆီသို ေရာက္ရွိႏွိဳင္မည္ျဖစ္သည္ ... သဂါထဝဂၢသံယုတ္ပါဠိေတာ္ သုဘာသိတသုတၱန္တြင္ ျမတ္စြာဘုရားကိုယ္ေတာ္ျမတ္ သံဃာပရိတ္သတ္၌အရွင္ ဝင္ဂီသမေထရ္ကို အဦးထား၍ ေဟာၾကားထားေသာ သုတၱန္တြင္ စကား အရာ အဂၤ ါေလးတန္ ဟူ၍ေဟာၾကားထားသည္လည္းရွိ၏ ... စကားအရာ အဂၤ ါေလးတန္ဆိုသည္မွာ ... (၁ )ရန္တိုက္ျခင္းမရွိပကတိ ပိသုနဝါစာ ကင္းတဲ႕စကားကုိ ေျပာဆိုရာ၏... (၂ )ပိန္ဖ်င္းေသာစကားမွကင္း တရားႏွင္႕ယွဥ္ေသာစကားကို ေျပာဆိုရာ၏... (၃ )ဖရုသဝါစာကင္း ခ်စ္ဖြယ္ေသာ စကားကို ေျပာဆိုရာ၏... (၄ )မုသာဝါဒါကင္းတဲ႕မွန္ကန္တဲ႕စကားကိုေျပာဆိုရာ၏... ဟူ၍ ရွိ၏... မုသာဝါဒါ လိမ္လည္ေျပာဆိုေသာ စကားသည္ မ်ားစြာ အက်ိဳးစီးပြားဆုတ္ယုတ္ေစသျဖင္႕ ငါးပါးသီလတြင္ ထည္႕သြင္းထားျခင္းျဖစ္သည္ ... ထို႕ေၾကာင္႕( ၄) ခုေျမာက္ျဖစ္ေသာမုသာဝါဒ ကင္းတဲ႕စကားကို ေျပာဆိုသင္႕သည္ဟုမွတ္သားအပ္၏ ... မုသဝါဒစကားႏွင္႕ပါတ္သက္၍လည္း -“ မုသားစကား ၊ေျပာဆိုျငားမူ စကားမပီ ၊ သြားမညီတည္း ပုပ္ညီွပါးစပ္ ၊ ေျခာက္ကပ္ကိုယ္ေရ ဣေျႏၵေနာက္ ၊ ပံုယြင္းေဖါက္၏ မေရာက္ၾသဇာ ၊ ႏွဳတ္လွ်ာၾကမ္းေထာ္ လွ်ပ္ေပၚေလာ္လီ ၊ စိတ္မတည္သည္ ေရွာင္ၿပီအျပန္ အက်ိဳးတည္း ... ” ဟူ၍ မွတ္သားရဖူးသည္ ... သိုရာတြင္ ျမန္မာစကား ပံု အရ “ မုသားမပါလကၤာမေခ်ာ ”ဟူ၍ ပါရွိသည္ျဖစ္ရာ မမွန္ကန္ေသာ္လည္းသူတစ္ပါးအ တြက္ က်ိဳးရွိပါကေျပာသင္႕မေျပာသင္႕မိမိ ကိုယ္ပိုင္ ဆံုးျဖတ္ဆင္ျခင္ရန္သာရွိသည္ ... စကားကိုေကာင္းစြာဆိုျခင္းသည္ မဂၤလာရွိ၏...ဤေလာက၏ အက်ိဳးစီးပြားကိုေဆာင္ရြက္ တတ္ေသာေၾကာင္႕လည္းေကာင္း...သံသရာ၏ အက်ိဳးစီးပြားကိုေဆာင္ရြက္တတ္ေသာေၾကာင္႕လည္း ေကာင္း...ေလာက သံသရာ အက်ိဳးစီးပြားကိ ုေဆာင္ရြက္တတ္ေသာေၾကာင္႕ စကားေကာင္းစြာေျပာ ျခင္းသည္ မဂၤလာရွိသည္ဟု ဆိုအပ္၏ ... စကားေျပာဆိုျခင္းေၾကာင္႕ခ်စ္ျခင္းကိုျဖစ္ေစ ၊မုန္းျခင္းကိုျဖစ္ေစ ျဖစ္ေစတတ္၏...တစ္ဦး ႏွင္႕တစ္ဦး အျပစ္ေျပာျခင္းထက္ အႀကံေပးျခင္းကေက ာင္းသည္ဟု ကၽြႏ္ုပ္ထင္ျမင္မိ၏ ...စကားကို အရမ္းကာေရာ စိတ္ကထင္တိုင္း မေျပာသင္႕ၾကဘဲ စဥ္းစားဆင္ျခင္စြာ ညိွႏွိဳင္းေဆြးေႏြးျခင္းျဖင္႕သာ တစ္ဦးႏွင္႕တစ္ဦးေျပလည္ေစခ်င္သည္...ထို႕ေၾကာင္႕ ပိယဝါစာ ခ်စ္ဖြယ္ေသာ စကားကိုဆိုႏွိဳင္ေသာ သူျဖစ္ေစျခင္းအလိုငွါရွာေဖြတင္ဆက္လိုက္ရပါသည္ ... “ သက္ႀကီးတို့စကား၊ မွတ္သားရစီစဥ္။ ယဥ္ယဥ္ မေဖာ္ျပ ၊ မွီခိုသူ-လူပ႑ိတို႕ရယ္ ၊ႏွိုင္းညွိယူဆ ။”
No comments:
Post a Comment